Miesiączkowe bóle to dość powszechna dolegliwość dotykająca wielu kobiet. Ten rodzaj dyskomfortu towarzyszy nam zazwyczaj przez dwa, trzy dni i nie jest powodem do tego, aby brać urlop w pracy czy rezygnować z ulubionej aktywności fizycznej. Często jednak zdarzają się takie bóle, które nie pozwalają na normalne funkcjonowanie. Skąd w ogóle biorą się bolesne miesiączki i na jakie choroby mogą wskazywać takie dolegliwości — w dzisiejszym artykule odpowiemy na te kwestie.
Czy ból miesiączkowy jest normalnym zjawiskiem?
Bóle menstruacyjne towarzyszą wielu kobietom w trakcie comiesięcznych krwawień. Zanim jednak powiemy o nich nieco więcej, warto przypomnieć sobie o podstawach, a więc czym w ogóle jest krwawienie miesięczne. To fizjologiczne zjawisko występujące u każdej kobiety będącej w wieku rozrodczym. Jest ono ściśle związane z działaniem hormonów płciowych — progesteronu i estrogenów — które dają wiele zmian w naszym organizmie na przestrzeni całego cyklu. Wśród nich wyróżnić można między innymi:
- przygotowanie się narządów rozrodczych do ewentualnej ciąży,
- rozrost endometrium (błony śluzowej) macicy pod wpływem zwiększonego stężenia progesteronu mający ułatwić zapłodnionej komórce jajowej zagnieżdżenie się.
Jeśli do zapłodnienia nie dojdzie, to poziom progesteronu w naszym organizmie spada, a to powoduje niedokrwienie endometrium i jego złuszczanie się. Symbiotycznym zjawiskiem są skurcze macicy pomagające usunąć z organizmu zbędny nabłonek.
WAŻNE!
Warto wiedzieć, że „książkowa” długość cyklu menstruacyjnego u zdrowej kobiety wynosi 28 dni, a sama menstruacja trwa około pięciu dni. Jest to jednak tylko teoria, ponieważ w rzeczywistości na nasz cykl wpływa bardzo wiele czynników mogących wydłużać wyżej podany czas lub go skracać. Więcej na ten temat przeczytasz w naszym artykule zatytułowanym „Ile dni trwa owulacja — co powinnaś wiedzieć?”
Silny ból menstruacyjny — czy jest się czego obawiać?
Ból menstruacyjny jest jak najbardziej normalnym objawem comiesięcznego krwawienia. To dla nas sygnał, że zbliża się owulacja. Bolesne miesiączki występują zaraz na początku menstruacji, choć u niektórych pań nawet i na kilka dni przed jej rozpoczęciem. Najczęściej występującymi wówczas objawami są bolesne skurcze w podbrzuszu często promieniujące aż do lędźwi, ale także:
- bóle głowy,
- zaburzenia nastroju,
- senność i zmęczenie,
- ogólne rozbicie,
- napady duszności,
- przyspieszone tętno,
- obniżona koncentracja,
- wzrost masy ciała spowodowany zatrzymaniem wody w organizmie.
U niektórych kobiet mogą występować też omdlenia, nudności, wymioty oraz biegunka. Menstruacyjny ból mija najczęściej po jednym, dwóch dniach i u osoby zdrowej jest dość łatwy do opanowania.
Mocny ból owulacyjny a PMS
Silne bóle miesiączkowe poprzedzone są często zespołem napięcia przedmiesiączkowego, potocznie zwanym PMS. To z jego powodu jesteśmy rozdrażnione, boli nas głowa, mamy tkliwe piersi, zmienny nastrój czy wrażenie opuchnięcia (szczególnie w okolicach brzucha). Aby złagodzić PMS, warto zadbać o odpowiednią dietę, odpoczynek i wyciszenie, a w trudniejszych momentach sięgnąć po leki przeciwbólowe lub rozkurczowe.
Silny ból miesiączkowy — jakie są jego przyczyny?
Różne są przyczyny bardzo silnego bólu miesiączkowego i bez konsultacji z lekarzem nie sposób powiedzieć, że nie mamy powodów do zmartwień. Zanim jednak udamy się do specjalisty, warto dowiedzieć się czegoś więcej o bolesnym miesiączkowaniu. Mało która kobieta wie, że przyczyn wysokiego dyskomfortu bólowego w trakcie owulacji szukać możemy w obrębie dwóch grup — pierwszej, pierwotnej i drugiej, wtórnej (inaczej chorobowej). W dalszej części artykułu dowiesz się, czym się charakteryzują i w jakich momentach kobiecego rozwoju występują.
Źródło: Medline Plus
Ból miesiączkowy pierwotny
Pierwotne bóle miesiączkowe powiązane są z prawidłowym cyklem menstruacyjnym u zdrowych kobiet, których narządy rodne nie wykazują żadnych stanów chorobowych. Skąd w takim razie pojawia się bohater naszego dzisiejszego artykułu, a więc ból? Odpowiedzialne są za niego prostaglandyny, to jest hormony wydzielane przez błonę śluzową macicy w czasie owulacji. Zwiększona ich produkcja powoduje napięcie mięśni gładkich miednicy i właśnie wtedy odczuwamy silny ból miesiączkowy. Ciekawostką jest fakt, że nie występują one w trakcie pierwszej miesiączki, a dopiero po kilku latach, gdy nasze cykle stają się owulacyjne.
Wtórny ból menstruacyjny
Przyczyną bolesnych owulacji mogą być stany chorobowe nie tylko w obrębie macicy, ale dziejące się w całym organizmie. Wtedy właśnie mówimy o tak zwanym bolesnym miesiączkowaniu wtórnym. Najczęściej jest ono skutkiem przewlekłego stanu zapalnego powodującego nieprawidłowe zrosty między narządami w miednicy mniejszej. To jednak niejedyna przyczyna bolesnych owulacji, jaka występuje wśród kobiet. Jakie są inne?
- Endometrioza — to choroba charakteryzująca się tym, że komórki błony śluzowej przemieszczają się poza obszar endometrium, a w miejscach, w których osadza się tkanka, powstają stany zapalne (krew nie uwalnia się z organizmu jak w trakcie miesiączki, tylko gromadzi się, tworząc zrosty i torbiele).
- Mięśniaki macicy — łagodne nowotwory narządów rodnych mogące wywoływać naprawdę silne bóle miesiączkowe oraz w czasie współżycia.
- Niedoczynność tarczycy — hormony tarczycy ściśle powiązane są z hormonami płciowymi; jeśli więc aktywność tego narządu jest niska, to może to powodować ból w trakcie okresu, ale i jego nieregularność czy zaburzenia.
Uzasadnieniem silnego bólu w trakcie owulacji mogą być także:
- polipy,
- zespół policystycznych jajników (zachęcamy do zapoznania się z artykułem na temat PCOS),
- torbiele jajników,
- wady anatomiczne pochwy i macicy (niedorozwój macicy, tyłozgięcie, nadmierne przodozgięcie).
Jeśli w czasie comiesięcznej owulacji odczuwasz bardzo silne bóle połączone dodatkowo z nudnościami, biegunką czy omdleniami, skonsultuj się ze swoim lekarzem ginekologiem, który postawi diagnozę i — jeśli będzie to jednostka chorobowa — wdroży odpowiednie leczenie, aby bóle owulacyjne nie były tak uciążliwe, jak do tej pory.
Źródło: Motywator Dietetyczny
Jak złagodzić bardzo silny ból menstruacyjny?
Ból owulacyjny można zmniejszyć na dwa sposoby: farmakoterapią lub metodami domowymi. Pierwszy sposób wyróżnia się szybkim działaniem, jednak może mieć negatywny wpływ na nasz żołądek i florę bakteryjną układu pokarmowego. Metody niekonwencjonalne z kolei są na pewno bezpieczniejsze, ale często niewystarczające do tego, aby uśmierzyć silny ból. Decydując się na wzięcie tabletek, wybierzmy preparaty z grupy niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) i stosujmy je od razu — nie czekajmy, aż ból się zwiększy. Pamiętajmy jednak o tym, że takie substancje stosowane w nadmiarze podrażniają żołądek i w najgorszym wypadku mogą spowodować chorobę wrzodową żołądka. Do łagodzenia miesiączkowych dolegliwości bólowych zaleca się też kwas acetylosalicylowy — on jednak może znacznie nasilać krwawienie. W przypadku metod domowych na pewno warto mieć w pamięci następujące rozwiązania:
- ciepłe okłady w okolicach podbrzusza,
- odpoczynek,
- odpowiednia ilość snu,
- lekkostrawna dieta,
- umiarkowana aktywność fizyczna,
- napary ziołowe (zwłaszcza z mięty, melisy, nagietka i rumianku).
Czy ból miesiączkowy jest wskazaniem do wizyty u lekarza?
Nawet jeśli Twoja tolerancja na ból jest wysoka, to nigdy nie lekceważ dolegliwości, które przytrafiają Ci się w czasie menstruacji. Oczywiście, czasem wystarczy lek przeciwbólowy, ciepły termofor czy długi i regenerujący sen, aby samopoczucie wróciło do normy. Zdarza się jednak, i to coraz częściej, że ból jest przyczyną choroby, która wymaga konsultacji z lekarzem i rozwiniętej diagnostyki. Dbaj o swoje zdrowie — nie tylko fizyczne i psychiczne, ale także związane z intymnością i układem rozrodczym.
