Jaka temperatura świadczy o owulacji? Kompendium wiedzy

Podstawowa temperatura ciała (PTC) kobiety w ciągu całego cyklu miesiączkowego ulega niewielkim zmianom. Wynika to z tego, że w różnych fazach cyklu organizm produkuje większą ilość różnych hormonów. Dlaczego warto znać schemat zmian PTC w trakcie kobiecego cyklu? Ponieważ to pozwala wyznaczyć moment owulacji oraz zaobserwować ewentualne zaburzenia i nieprawidłowości w cyklu.

Co warto wiedzieć o PTC u kobiet?

PTC to nie fizjologiczna temperatura, która mierzymy sobie w trakcie dnia. Jest to najniższa temperatura spoczynkowa, którą organizm osiąga po 5-6 godzinach nieprzerwanego snu. W ciele kobiety to hormony są odpowiedzialne za zmiany PTC, dlatego na podstawie prawidłowego jej śledzenia możemy bardzo wiele powiedzieć o przebiegu cyklu. O tym, czym dokładnie jest PTC, dowiesz się z artykułu: „Czego można się dowiedzieć z obserwacji PTC?”.

Cykl, temperatura i zmiany zachodzące w ciele kobiety

Podstawowa  temperatura naszego ciała , czyli wzorcowe 36,6 stopni Celsjusza, nie jest wartością stałą. Zmienia się bowiem nie tylko pod wpływem działalności układu hormonalnego, ale także:

• zmęczenia,
• wysokiego poziomu stresu i zdenerwowania,
• spożywania alkoholu,
• stanu przedchorobowego.

Każdy z tych czynników znacząco wpływa na podwyższanie lub obniżanie się temperatury ciała u kobiet. W każdym miesiącu jednak zmiany te zachodzą za sprawą wydzielania się hormonów. Przyjrzyjmy się zatem temu, jaka jest temperatura naszego ciała przed owulacją, podczas owulacji, a także tuż po niej.

Jaka jest temperatura ciała kobiety w dni płodne?

Zanim udzielimy odpowiedzi na to pytanie, przypomnijmy sobie, czym jest owulacja. Ten niezwykle ważny dla naszego organizmu proces inaczej zwany jajeczkowaniem to moment, w którym dochodzi do uwolnienia dojrzałej komórki jajowej z pękniętego pęcherzyka Graffa. Przypada on raz na jeden cykl miesiączkowy. W czasie owulacji (ale też kilka dni przed nią i kilka dni po niej) kobieta jest najbardziej płodna. Więcej na temat samego procesu jajeczkowania przeczytasz w naszym artykule szeroko opisującym to, ile dni trwa owulacja.

Wracając jednak do pytania zadanego na początku artykułu, w naszym ciele wahania temperatury są zjawiskiem całkowicie normalnym. W trakcie owulacji zwykle wzrasta ona o kilka kresek i może wynosić od 36,8 do 36,9 stopni Celsjusza. Nie jest to jednak norma u każdej z nas — wszystko zależy bowiem od indywidualnego cyklu owulacyjnego, prowadzonego stylu życia czy towarzyszących nam chorób. Podwyższona temperatura pojawia się w okresie owulacji i utrzymuje się do następnej miesiączki. Należy pamiętać, że skok temperatury nie występuje dokładnie w momencie owulacji. Są to procesy powiązane ze sobą, jednak wzrost PTC może nastąpić wcześniej lub później w stosunku do owulacji.

Wielomiesięczna obserwacja cyklu pozwoli poznać swój organizm i ocenić, jak dokładnie przebiega u nas ten proces. Ponieważ zmiany PTC są bardzo niewielkie, ważne jest, aby obserwować je poza czasem miesiączki codziennie, o tej samej porze, tym samym urządzeniem, aby uniknąć błędu pomiaru. Więcej informacji o samym pomiarze znajdziesz w artykule „Jak stosować termometr owulacyjny?”.

Czy spadek temperatury przed owulacją jest normalny?

Od momentu wystąpienia miesiączki do czasu owulacji w naszym organizmie do głosu dochodzi hormon zwany estrogenem. Jednym z jego zadań jest utrzymywanie temperatury ciała w okolicach tak zwanej normy. Często zdarza się jednak, że temperatura przed owulacją w cyklu miesiączkowym jest niższa niż wzorcowe 36,6 stopni Celsjusza. Jest to zjawisko całkowicie normalne i nie powinno wzbudzać w nas niepokoju.

Dość często wydaje nam się, że dobrze rozumiemy nasze ciało i wiemy, z czym wiążą się poszczególne fazy cyklu miesiączkowego, natomiast w większości przypadków zdarza się tak, że nasza wiedza jest niepełna. W efekcie czego gdy tylko zaobserwujemy jakieś zmiany, w naszej głowie pojawia się tysiąc pytań. Dlatego, abyś i Ty mogła lepiej zrozumieć samą siebie, uzupełnij brakujące informacje na temat. Przeczytaj na przykład: „Cykl miesiączkowy – na czym polega i jak przebiegają jego fazy?”.

Jak długo utrzymuje się podwyższona temperatura po owulacji?

Temperatura ciała u kobiet, biorąc pod uwagę cykl miesiączkowy, zaczyna wzrastać po owulacji — gdy zwiększa się ilość progesteronu w naszym organizmie, a pęcherzyk Graffa przekształca się w ciałko żółte. Wtedy to temperatura w pochwie po owulacji podwyższa się o około pół stopnia Celsjusza i utrzymuje przez najbliższe dwa lub trzy dni. Następnie następuje stopniowy jej spadek, jednak nie wraca ona do wartości wzorcowej, która była przed owulacją. Najczęściej jest podwyższona o około 0,2 stopnie Celsjusza.

Jaka jest temperatura ciała kobiety podczas okresu?

Chwilę przed miesiączką zmniejsza się ilość progesteronu w naszym organizmie, a co za tym idzie — obniża się także fizjologiczna temperatura ciała. Jeśli zmierzymy ją termometrem, najpewniej otrzymamy wartość uznawaną za wzorcową (lub minimalnie wyższą). Utrzyma się ona aż do momentu następnej owulacji, gdy poziom progesteronu znów ulegnie podwyższeniu. Warto podkreślić, że opisujemy sytuację, w której nie doszło do zapłodnienia.

Jeżeli temperatura ciała nie obniży się na tym etapie cyklu owulacyjnego i jednocześnie nie będziemy miały miesiączki, to może oznaczać, że jesteśmy w ciąży. Wtedy warto wykonać test ciążowy lub udać się na wizytę do ginekologa. Ciekawostką niech będzie fakt, że za wyższą temperaturę ciała w przypadku zapłodnienia, a więc połączenia się plemnika z komórką jajową, odpowiada wyższy poziom progesteronu, który nie obniżył się, jak ma to w zwyczaju.

Czy możliwa jest owulacja bez wzrostu temperatury?

Temperatura ciała kobiety może się nie zmieniać w trakcie cyklu menstruacyjnego. Najczęściej dzieje się tak w przypadku cyklu bezowulacyjnego, na który narażone są Panie mające różnego rodzaju dolegliwości związane z hormonami, na przykład niedoczynność tarczycy czy zespół policystycznych jajników. Normą jest, że zdrowa, płodna kobieta może mieć 1-2 cykle bezowulacyjne w ciągu roku. Wielomiesięczna obserwacja PTC umożliwi samodzielną ocenę liczby owulacyjnych cykli.

Jak mierzyć temperaturę w czasie cyklu owulacyjnego?

Po co w ogóle obserwować i zapisywać temperaturę, jaką mamy w czasie cyklu miesiączkowego? Przede wszystkim po to, aby ustalić dni, w których występuje największa płodność. Wiedza ta będzie przydatna przyszłym mamom, które starają się o dziecko, ale też kobietom, które nie chcą dopuścić do zapłodnienia i chcą mieć świadomość, w które dni warto wstrzymać się od aktywności seksualnej. Aby otrzymać poprawną temperaturę wynikającą z cyklu owulacyjnego, należy mierzyć ją:

• codziennie rano,
• o tej samej godzinie,
• tym samym termometrem,
• na czczo,
• przed wstaniem z łóżka,
• po minimum trzech godzinach snu.

Do pomiaru temperatury najlepiej używać specjalnego termometru owulacyjnego z dokładną podziałką, która wskaże nawet najmniejsze wahania zachodzące w naszym ciele. Taki sprzęt bez problemu kupisz w każdej aptece. Codzienne notowanie temperatury i ustalanie, kiedy przypadają dni płodne, wymaga od nas wiele cierpliwości i samozaparcia, jednak po kilku cyklach bez problemu będziemy w stanie określić, kiedy przypada w naszym organizmie faza lutealna, owulacja oraz faza folikularna. Jeśli interesuje Cię więcej informacji na temat kobiecego cyklu, przeczytaj artykuł pod tytułem „Po co i jak obserwować swój cykl”.